Świdnica ( Katedra św. Stanisława i Wacława)

Lewa strona prospektu

Opis Instrumentu

Historia organów w kościele farnym w Świdnicy zaczyna się w 1494 roku, kiedy świdnicki organmistrz Anton Kysener zbudował tam instrument. Niestety spłonął on w wyniku pożaru w 1532 roku. Został odbudowany pięć lat później. Umowa z 15 listopada 1582 roku dostarcza nam informacji na temat zmian i modyfikacji, których wykonawcą był Adam Kunisch. Organmistrz zainkasował kwotę 200 talarów, za którą zobowiązał się przeprowadzić remont i unowocześnienie stojącego tam instrumentu. Odbioru dokonali organiści z Nysy, którzy efekty prac ocenili jako dobre. W latach 1679-1680 Adam Tille, jezuicki brat zakonny, przeprowadził ostatni remont tych organów.

Obecny prospekt organowy jest dziełem organmistrza Siebera z Brna, który na początku XVIII wieku zbudował zupełnie nowe organy. Miały one 43 głosy, trzy manuały oraz pedał. Hauptwerk i Pedał były umieszczone w dwóch bliźniaczych szafach, natomiast Rück-Positiv w balustradzie, a Brustwerk w kontuarze, jak w bliźniaczych organach Siebera w Wiedniu. Dyspozycja zachowała się w dokumentach z 1757 roku i przedstawiała się następująco:

Rückpositiv	Hauptwerk	Brustwerk	Pedal
Prinzipal 4	Prinzipal 8	Prinzipal 2	Prinzipal 16
Copula major 8	Bordun-Flöte 16	Copula major 8	Bordunbaß 16
Copula minor 4	Quintadena 8	Copula minor 4	Subbaß offen 16
Octava 2	Salizional 8	Nasat 3	Subbaß gedackt 16
Quinta 1½	Gamba 8	Octava 1	Octava 8
Tertia ¾	Fugara 8	Rauschquinte 1 fach	Bordunbaß 8
Sedezima 1	Octava 4	Zimbel 2 fach	Quinta 6
Mixtur 3 fach	Feldflöt 4		Superoctava 4
Posaune 8	Nachthorn 4		Cornett 8
	Quinta 3		Posaune 16
	Super Octava 2		Trompet 8
	Quintadezima 1½
	Sedezima 1
	Sesquialtera 1½
	Mixtur 6 fach
	Zimbel 3 fach

Tremulant
Sperrventil
Chorton
Krótka oktawa
4 miechy jednofałdowe

W 1908 roku firma Schlag und Söhne wybudowała nowy instrument, zachowując ze starych organów kilka głosów. Zmieniono wiatrownice na stożkowe, trakturę na pneumatyczną oraz kontuar. Rozbudowano również dwie szafy organowe, Rück-Positiv pozostawiono niemy, podobnie jak cały prospekt. Organy Schlaga mają według dyspozycji 43 głosy realne, trzy manuały o skali C-f³, pedał o skali C-d¹oraz jeden miech magazynowy. W instrumencie brakuje jednak dwóch głosów (Trompete 8' manuału I i pedału). Ponieważ rzeczywista liczba głosów (41) widnieje w katalogu firmy, być może jest to stan oryginalny.

W roku 1978 organy przeszły remont przeprowadzony przez Theodora Böhmego. Zmieniono wówczas dwa głosy III manuału (Fugara 8' jest teraz 4', Gemshorn 4' jest teraz 2').

Budowniczy

Schlag & Söhne

Rok zakończenia budowy

1908

Stan instrumentu

Dobry

Liczba głosów

Liczba klawiatur

3+P

Traktura gry

pneumatyczna

Traktura rejestrów

pneumatyczna

Dyspozycja instrumentu

Manuał I	Manuał II	Manuał III	Pedał
1. Trompete 8'	1. Bordun 16'	1. Lieblich Gedeckt 16'	1. Principal-Bass 16'
2. Mixtur 4-5fach	2. Geigen-Principal 8'	2. Flöten-Principal 8'	2. Violon 16'
3. Cornett 1-3fach	3. Gemshorn 8'	3. Fugara 4'	3. Gamben-Bass 16'
4. Quinte 2 2/3 u. Octave 2'	4. Salicet 8'	4. Doppelflöte 8'	4. Subbas 16'
5. Octave 4'	5. Portunal 8'	5. Aeoline 8'	5. Violoncello 8'
6. Flöte 4'	6. Flöte 8'	6. Vox coeles. 8'	6. Flautbass 8'
7. Gedeckt 8'	7. Rohrflöte 4'	7. Travers-Flöte 4'	7. Octavbass 8'
8. Hohlflöte 8'	8. Octave 4'	8. Gemshorn 2'	8. Quinte 10 2/3
9. Schalmei 8'	9. Progress. harm. 2-3fach	9. Echo-Mixtur 2-4fach	9. Octave 4'
10. Gambe 8'	10. Klarinette 8'		10. Trompete 8'
11. Principal 8'			11. Posaune 16'
12. Principal 16'

Pomoce

Połączenia:
Manual-Koppel II an I
Manual-Koppel III an I
Manual-Koppel III an II
Pedal-Koppel zu I
Pedal-Koppel zu II
Pedal-Koppel zu III
Super Oct.-Kop. I an I
Sub Oct.-Kop. II an I

Piano, Mezzoforte, Forte, Tutti, Volles Pedal
Rollschweller, Jalousieschweller
2 freie Kombinationen
Pianopedal
Rohrwerk - Absteller
Registerabsteller
Windprobe (niesprawne)
Rollschweller-Anzeiger
Registeranzeiger