Sanktuarium Oczyszczenia NMP Odporyszów (małopolskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Organy zostały zbudowane w 1848 roku. W źródłach nie podano nazwiska budowniczego, ale prawdopodobnie był nim Jan Baranowski ze Starego Sącza. Prospekt instrumentu wykazuje duże podobieństwo do organów w kościele św. Andrzeja w Lipnicy Murowanej, zbudowanych przez Baranowskiego w 1851 roku.

Prospekt w tradycji rokokowej, zwarty, trójwieżyczkowy, spoczywa na wysokim cokole. Boczne bliźniacze wieżyczki wsparte są na trójkątnych, ostrych ryzalitach, pola piszczałkowe mają dwudzielne kotary uformowane z wici roślinnych. Na ich szczytach stoją wysmukłe wazony, a pod ryzalitami doczepiony jest lambrekin. Na niską część środkową składa się centralnie ulokowana wieżyczka z ryzalitem w formie wypukłego łuku, mająca dwudzielną kotarę, a na gzymsie promienistą glorię z Okiem Opatrzności. Boczne pola są wąskie i niskie, z kotarami, a na ich gzymsach znajduje się dekoracja snycerska.

W pierwotnej wersji instrument był pozytywem, który rozbudował o dwugłosową sekcję klawiatury nożnej Tomasz Fall ze Szczyrzyca w 1904 roku. Ten sam zapewne rzemieślnik przekształcił manuał w zakresie skali oraz zmienił należącą do niego dyspozycję.

Wiadomo o następujących pracach przy tym obiekcie: zaraz po I wojnie światowej firma Rieger uzupełniła zarekwirowane piszczałki prospektowe, remont i strojenie wykonała w 1930 r. firma Biernackiego, a podobne działania przeprowadzali w 1987 r. Albert Kunz i Lech Skoczylas z Krakowa.

Instrument ma trakturę mechaniczną, wiatrownice klapowo-zasuwowe, stół gry wbudowany w lewy bok szafy organowej, skalę manuału C-f3 (54 klawisze), skalę pedału C-d1 (27 klawiszy). W pedale jest tylko po 15 piszczałek (C-d) dla każdego głosu, a dla pozostałych dźwięków zastosowano transmisję z niższej oktawy.


Budowniczy
Jan Baranowski (?)
Rok zakończenia budowy
1848
Liczba głosów
11
Liczba klawiatur
I+P
Traktura gry
mechaniczna
Traktura rejestrów
mechaniczna
Dyspozycja instrumentu
ManuałPedał
1. Pryncypał 8'1. Subbas 16'
2. Flet major 8'2. Pryncypał 8'
3. Viola da gamba 8' *
4. Quintenta 8'
5. Octawa 4'
6. Flauto minor 4'
7. Super octawa 2'
8. Flauto 2'
9. Quinta 1 1/3'
10. Mixtura 1' **
Pomoce
Tremolo (dobudowane)
Przypisy
*) zapewne w miejscu Kwinty 2 2/3'
**) 2-3 chóry, jeden rząd usunięty
Stół gry

Stół gry






Źródło
Ł. Burgieł "Instrumentarium organowe w dekanatach Dąbrowa Tarnowska, Szczucin, Żabno w przekroju historycznym", [w:] "Organy i ludzie. Młoda organologia polska", Warszawa 2015 (tam też szczegółowa bibliografia)
Autor
Łukasz Burgieł


Ostatnia modyfikacja: 2017-05-31 09:16:01