Bazylika NMP Wniebowziętej i św. Wacława (Sanktuarium Krzyża Świętego – Opactwo Cystersów) w Mogile Kraków (małopolskie)

Choć początki opactwa cysterskiego w Mogile sięgają roku 1222, to jednak miejscowy kościół został wyposażony w organy dopiero między 1522 a 1546 r., za rządów opata Erazma Ciołka.

Ok. 1730 r. powstały nowe organy. Ich prospekt składał się z dwuczęściowej sekcji głównej oraz pozytywu wbudowanego centralnie w parapet chóru muzycznego. W XIX w., wobec pogarszającego się stanu instrumentu, rozważano zakup nowych organów. Świadczy o tym niezrealizowana oferta firmy Gebrüder Rieger z Jägerndorfu z 1897 r.

Ostatecznie dopiero w drugiej połowie lat 20. XX w. świątynia została wyposażona w nowy instrument, zbudowany przez Stanisława Tobolę z Krakowa, a ukończony w 1928 r. Budowa organów, którą nadzorował cysters o. Grzegorz Recelj, kosztowała 39 tys. zł. Organmistrz wykorzystał zasadniczą część XVIII-wiecznego prospektu, jednak zlikwidował pozytyw w balustradzie chóru, instalując kronwerk i niemy pozytyw w przestrzeni między szafami organowymi. Instrument miał 2 manuały i pedał, trakturę pneumatyczną i wiatrownice stożkowe. Pierwotnie dysponował 32 lub 33 głosami. Głosy językowe miały być sprowadzone z firmy w Hanowerze.

W drugiej połowie XX w., podczas kilku przebudów, dotychczasową trakturę pneumatyczną wymieniono na system elektropneumatyczny, zmodyfikowano i rozszerzono dyspozycję, a także zlikwidowano szafę ekspresyjną II manuału i dzwonki.

Dyspozycja organów do 2006 r.:

*) pierwotnie Cor Anglais 8'
**) pierwotnie Dolce 4'
***) pierwotnie Cello 8'

W latach 2006-2007 instrument został wyremontowany i przebudowany przez Lecha Skoczylasa z Krakowa. Głosy II manuału rozdzielono wówczas na 2 samodzielne sekcje. Stało się to możliwe dzięki zamontowaniu 3-manuałowego, używanego stołu gry (firmy E. Veyland z Opladen) sprowadzonego z Niemiec. Równocześnie nieznacznym przekształceniom poddano obsadę głosów w I manuale i pedale. Nadto wzmocniono konstrukcję szaf organowych, zbudowano nowe podesty i drabiny, zrekonstruowano szafę ekspresyjną II manuału oraz dzwonki, zmodernizowano system powietrzny, a także zainstalowano nową, energooszczędną dmuchawę elektryczną produkcji niemieckiej.

Instrument 36-głosowy, o trakturze elektropneumatycznej i wiatrownicach stożkowych, z wolnostojącym (ruchomym) stołem gry o 3 manuałach (C-g³) i pedale (C-f¹).

Prospekt organowy o elementach barokowych i neobarokowych, trójsekcyjny (złożony z dwudzielnej sekcji głównej, kronwerku i niemego pozytywu).