Kościół św. Wojciecha Parchanie (kujawsko-pomorskie)

Prospekt

Prospekt

Opis Instrumentu

Parafia w Parchaniu posiada bardzo bogatą historię. Pierwsza światynia powstała tutaj w roku 1000. W 1655 roku została spalona przez Szwedów. Kolejną wybudowano w 1711 roku. Ponieważ groziła zawaleniem, w 1840 roku zbudowano następną, która istnieje do dziś, natomiast w 1900 roku dobudowano do niej masywną neobarokową wieżę. 

Dzieje organów nie są natomiast bliżej znane. Przy oględzinach szafy stwierdzono, że pochodzi ona z mechanicznych organów, prawdopodobnie firmy Gebruder Walter z Góry, mieściła 8-głosowy instrument wybudowany w XIX wieku. Szafa ta została mocno i niefachowo przebudowana (kilkukrotnie przedłużana) oraz nadano jej zupełnie nowy prospekt w formie bezstylowej (prawdopodobnie podczas przebudowy starego instrumentu mającej miejsce w czasie budowy nowego kościoła). Prace te przeprowadził bliżej nieznany organmistrz, który mechaniczne organy zastąpił nowymi, pneumatycznymi, jednak wykonanymi z wątpliwej jakości materiałów. Po oddaniu kościoła do użytku oddano również organy (o 8 głosach i 2 manuałach, trakturze pneumatycznej). Miech ulokowany był na chórze, a kondukt poprowadzony był z boku organów (do dziś widoczne jest miejsce wejścia konduktu w szafę).

W latach 30. XX wieku remont organów wraz z ich rozbudową zlecono organmistrzowi Saganowskiemu z Poznania. Wywiózł on wtedy wiatrownicę do swojego warsztatu (a był to nie lada wyczyn, bowiem wiózł ją powozem zaprzężonym w konie do oddalonego o ponad 100 km Poznania). Zmodernizował on system wentyli głosowych, dodając swój system odpowietrzania wentyli (który okazał się bardzo wadliwy) i przeniósł miech na wieżę. Na odbiór instrumentu powołano komisję, której przewodniczącym był Piotr Surzyński, organista kościoła farnego w Inowrocławiu oraz brat słynnego organisty Archikatedry warszawskiej, Mieczysława Surzyńskiego. Instrument po poprawkach został odebrany, a Piotr Surzyński wykonał na nich koncert inauguracyjny. Instrument w nienaruszonym stanie przetrwał wojnę, a po niej w latach 50 XX w. Saganowski ponownie wykonywał remont. W latach późniejszych do instrumentu dodane zostało tremolo (prawdopodobnie Kazimierz Urbański). Z czasem instrument ze wzgledu na swoje wątpliwej jakości wykonanie zaczął funkcjonować coraz gorzej do czasu, aż całkowicie odmówił posłuszeństwa. Wtedy to zastąpiono go fisharmonią, a w późniejszym czasie elektronicznym keyboardem.

W roku 2014 ówczesny proboszcz ks. Marian Kierzkowski podjął decyzję o uruchomieniu instrumentu i przywróceniu go do sprawności. Prac podjęła się firma organmistrzowska Macieja Flanca z pobliskiego Łąkocina k. Inowrocławia. Wykonano nowy miech magazynowy, nowe kanały powietrzne, zrewitalizowano dmuchawę, wykonano nowe wentyle do kanceli głosowych, odświeżono pneumatykę kontuarową, wymieniono wszystkie mieszki oraz uszczelniono wszystkie zaworki stożkowe. Całość prac zakończyła się pod koniec 2014 roku i przywróciła sprawność liturgiczną instrumentowi. 


Budowniczy
Ludwik Saganowski
Rok zakończenia budowy
1932
Liczba głosów
9
Liczba klawiatur
2+P
Traktura gry
pneumatyczna
Traktura rejestrów
pneumatyczna
Dyspozycja instrumentu
Manuał IManuał IIPedał
1. Pryncypał 8'1. Aeolina 8'1. Subbass 16'
2. Gedakt 8'2. Celesta 8' (od d)
3. Salicet 8'3. Picolo 2'
4. Oktawa 4'
5. Super-oktawa 2'
Pomoce
Manuał-kopel
Pedał-kopel I
Pedał-kopel II (brak)
Miech po remoncie

Miech po remoncie






Źródło
Ogledziny własne
Autor
Tomasz Padoł


Ostatnia modyfikacja: 2017-02-07 19:14:54